Groen is Doen-Markt

Groen is Doen-Markt

Duurzaam Oosterhout organiseerde de afgelopen jaren de Duurzaamheidsmarkt in Winkelcentrum De Arendshof. Voor de Duurzaamheidsweek Oosterhout 2019 sloeg deze organisatie de handen ineen met Oosterhout Nieuwe Energie. Op 12 oktober jongstleden organiseren ze de markt, op dezelfde locatie (winkelcentrum Arendshof), maar onder een andere naam: Groen Is Doen Markt.

Ruilhandel Oosterhout deed mee aan de Groen is Doen Markt omdat we als LETS Kring duurzaamheid erg belangrijk vinden. De ‘L’ in LETS staat voor ‘Lokaal’. Door lokaal samen te werken, door lokaal iets voor elkaar te doen, bespaar je energie, het milieu en onnodige kosten. Je hoeft niet ver te reizen om iemand te vinden die je gras maait of je computerles geeft.

Daarnaast is het goed dat mensen in de buurt iets voor elkaar over hebben. Ze worden geholpen door iemand die ze kennen of leren kennen. Door elkaar te kennen ontstaat vertrouwen en misschien burenhulp of zelfs vriendschap. En dat is waar wij als ruilhandel naar streven, naar een wereld van duurzame sociale contacten.

We hopen een bijdrage te leveren aan het sociaal en economisch wel bevinden van de inwoners van Oosterhout. Wij kunnen niet iedereen helpen maar iedereen kan wel iemand helpen.

Geluk

Geluk

door Sylvia Bodbijl

18 april 2016

Wetenschap van het geluk

Positieve psychologie is een stroming binnen de psychologie.
De grondleggers van de positieve psychologie zijn Martin Seligman en Mihaly Csiksentmihalyi. Martin Seligman heeft de positieve psychologie onder de belangstelling gebracht tijdens zijn voorzitterschap van de Amerikaanse Psychologische Associatie in 1998.
Wereldwijd zijn er meer dan 3.000 onderzoekers bezig met de wetenschap van het geluk en zijn er tienduizenden studies naar verricht, inclusief de studies in het kader van de ‘normale’ psychologie.

Wat is geluk

Volgens psycholoog Richard Stevens heeft geluk drie basisingrediënten:

  1. Goed gevoel en positief humeur.
  2. Koppeling met leven en vitaliteit
  3. Zinvolheid – keuzes maken die waardevol zijn voor je leven.

Gelukkige mensen voelen zich veiliger, nemen makkelijker besluiten, zijn meer bereid tot samenwerking,  leven gezonder en energieker. En ze lijken aardiger en aantrekkelijker.
Het ziet ernaar uit dat we allemaal een uitgangspunt van geluk hebben, een punt van evenwicht waar we onder kunnen dalen of bovenuit kunnen stijgen. Dit wordt deels geërfd, maar deels ook bepaald door wat er met ons gebeurt in de eerste 5 jaar van ons leven. Psychologen noemen het dalen en stijgen en terugkomen op het basisniveau de hedonistische tredmolen. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor mensen die een loterij winnen, gehandicapt raken of liefdesverdriet hebben. Het vermogen om steeds terug te gaan naar het uitgangspunt wordt adaptatie genoemd. Deze heeft natuurlijk beperkingen. Want er zijn situaties zijn waarvan je mogelijk nooit helemaal kunt herstellen zoals geweld en misbruik.

Hoe wordt je geluk bepaald?

50% van ons geluksgevoel wordt bepaald door onze afkomst (genen) en opvoeding
10% van ons geluksgevoel wordt bepaald door de omstandigheden (wonen, werk en geld)
40% van ons geluksgevoel wordt bepaald door onze eigen kijk op het leven (uiterlijk, bezigheden).

Geluk kun je zelf vergroten door de 40% te beïnvloeden. En dat is uitgeprobeerd in Slough.

Geluksexperiment Slough

In mei 2005 werd een experiment uitgevoerd in Slough; een stadje zo’n 35 km. ten westen van Londen. Het doel was om te bestuderen of toepassing van de nieuwe wetenschap van geluk zin had. Er waren 3 redenen om voor Slough te kiezen: laag werkeloosheidscijfer van ca. 3%, gevarieerde bevolking, normaal niveau van geluk. Zes geluksspecialisten lieten drie maanden lang een heel pakket geluksoefeningen los op een groep inwoners. Gericht op de 4 voornaamste aspecten van geluk: het zelf, relaties, werk, gemeenschap. De BBC maakte er een programma van: Making Slough Happy.  Er werd een geluksmanifest opgesteld en ondertekend met 10 leefregels die door vrijwilligers in de praktijk werden gebracht. 

Het Geluksmanifest

  1. Zet je lichaam aan het werk | Doe drie keer per week een halfuurtje lichaamsbeweging
  2. Tel je zegeningen | Bedenk aan het einde van de dag ten minste vijf dingen waar je dankbaar voor bent.
  3. Maakt tijd voor een gesprek | Praat iedere week minimaal een uur aaneengesloten met je partner of beste vriend(in).
  4. Verzorg een plant | Al is het maar een kamerplantje in de vensterbank, houd hem in leven!
  5. Kijk de helft minder televisie | Of anno 2016: beperk je social media tijd met de helft.
  6. Glimlach | Of zeg hallo tegen iemand die je niet kent.
  7. Bel met een vriend | Die je al langere tijd niet hebt gesproken, en maak een afspraak om elkaar weer eens te zien.
  8. Lach hardop | Minstens één keer per dag.
  9. Verwen jezelf |Iedere dag een keer, en neem de tijd om ervan te genieten.
  10. Wees aardig | Doe elke dag iets goeds voor iemand. Door vriendelijkheid vliegt je geluk omhoog.

Het resultaat: Slough werd een stuk gelukkiger. Zonder uitzondering vonden de deelnemers dat het manifest uitsluitend positieve gevolgen had. Een deelnemer: “Sinds ik het Geluksmanifest volg, is het leven zo vol en boeiend dat ik me nauwelijks kan herinneren hoe ik mijn tijd vroeger besteedde.”  Om dit te kunnen meten, werden 2 bestaande tests gebruikt en een nieuwe test ontworpen naar geluk en humeur. Deze vragenlijsten staan in het boek ‘How to be happy’.

Hoe weet je of je gelukkig bent?

Het is een geestelijke toestand die van drie elementen afhangt.

  • Vreugde (emotie van zich hier en nu goed voelen; het genieten van zintuiglijke ervaringen).
  • De afwezigheid van onaangenaamheden (geen pijn of angst; betrokkenheid bij gezin, werk, liefde, hobby’s).
  • Tevredenheid (je eigen mening over dat het leven goed is; zin zien in de wereld om je heen)

Een algemeen kenmerk van gelukkige mensen is optimisme. Volgens Martin Seligman kunnen we beter gelukkig zijn als we van het heden kunnen genieten en de toekomst kunnen plannen, en niet te lang stilstaan bij het verleden. Uit onderzoek van Seligman en Diener naar de gelukkigste mensen (met de 10% hoogste scores op gelukstesten) bleek dat gelukkige mensen altijd goed liggen bij andere mensen. Ze hebben diepgaande persoonlijke relaties, een uitstekend sociaal leven, zijn bijna nooit alleen en krijgen van zichzelf en van vrienden de hoogste scores als het gaat om vriendschapsbanden.

Meten van geluk

Het bruto nationaal inkomen (BNI; voorheen BNP) per hoofd van de bevolking is de gebruikelijke maatstaf voor welvaart in een samenleving. Het Aziatische koninkrijk Bhutan berekent sinds 1970 zijn ‘omzet’ in bruto nationaal geluk (bng) in plaats van bruto nationaal product. Karma Ura, een Bhutanese kunstenaar en intellectueel die fungeert als adviseur van de koning van Bhutan, is een van de belangrijkste bedenkers van het bng. Hij ziet ‘ware vormen van rijkdom’ in goede gezondheid, een bruisende omgeving, sterk sociaal kapitaal en een zinvol leven. Het land heeft een 750 pagina’s tellende handleiding gemaakt om het zogenaamde bng te berekenen. De handleiding bevat onder meer een vragenlijst over 33 afzonderlijke indicatoren, waaronder psychisch welzijn, gezondheid, onderwijs, cultuur, bestuur, gemeenschap, ecologie, de levensstandaard en tijdgebruik. Bhutan probeert sinds enkele jaren de filosofie op fanatieke wijze door te duwen naar het internationale podium en boekt daarmee langzaam maar zeker successen. Zowel de Franse als Britse regering heeft maatregelen geïntroduceerd om de welzijnsontwikkeling te volgen.

Ook wordt vanaf 2012 jaarlijks op grotere schaal gemeten welk land het gelukkigst is. De makers van het jaarlijkse World Happiness rapport doen dat aan de hand van zes variabelen. Allereerst kijken ze toch naar het BBP (bruto binnenlands product) per hoofd van de bevolking (geld maakt immers wel degelijk een beetje gelukkig), maar daarnaast kijken ze naar de sociale voorzieningen van het land, de afwezigheid van corruptie, aantal (gezonde) levensjaren van de inwoners, vrijheid om de eigen toekomst te bepalen en tot slot de vrijgevigheid van het land (zoals donaties en ontwikkelingshulp). Volgens het zojuist verschenen World Happiness Report 2015, staat Nederland op de zevende plek van de ranglijst, die in totaal 158 landen telt. 1. Denemarken, 2. Zwitserland, 3. IJsland 4. Noorwegen 5. Finland 6. Canada 7. Nederland 8. Nieuw Zeeland, 9. Australië, 10. Zweden.

Geld en geluk

De wetenschap besteedde tot voor kort weinig aandacht aan de relatie tussen geld en geluk. Geld was het terrein van de economen. Emoties behoorden tot het onderzoeksgebied van psychologen. Dat is inmiddels anders. De toekenning in 2002, van de Nobelprijs voor de economie aan een psycholoog was een duidelijk signaal. Geluk is uit te drukken in geld.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat geluk te koop is, en meer geld maakt gelukkiger. Maar er is veel geld nodig om een verslechtering in persoonlijke omstandigheden te compenseren. Voorbeeld: een verslechtering van de gezondheid van uitstekend naar matig zou jaarlijks gecompenseerd moeten worden met 75.000 euro. En een gemiddelde werkeloze heeft 40.000 euro per jaar nodig om zijn geluksniveau gelijk te houden ten opzichte van de tijd dat hij nog werk had.
Getrouwde werknemers verdienen gemiddeld 10 tot 20% meer dan alleenstaanden, na correctie voor andere factoren zoals leeftijd, opleiding en geslacht. Wie getrouwd is, is namelijk gemiddeld gezonder en leeft langer.
Spijt-aversie is een emotioneel mechanisme waardoor we soms economisch irrationele beslissingen nemen. Voorbeeld: Je staat in een rij. A. Je krijgt 100 dollar omdat je de duizendste bezoeker bent. B. De persoon voor je krijgt 1.000 dollar omdat hij de duizendste bezoeker is. Jij krijgt als troostprijs 150 dollar. Dat is dus 50 dollar meer dan in situatie A.  Maar in experimenten kiezen de meeste personen voor situatie A. Dat komt omdat in situatie B het plezier volledig wordt overschaduwd door de spijt dat je niet de duizendste bezoeker was.
Er zijn geldziektes. Gokverslaving en koopverslaving. Mensen die dat hebben worden juist ongelukkig van hetgeen waar ze naar streven: geld of nieuwe spullen. Maar ook rijk zijn kan ziekmakend zijn. Dit heet affluenza (affluent = welvarend en influenza = griep). Mensen die dit hebben vinden dat ze blij zouden moeten zijn met hun rijkdom, maar zijn dat niet. En dat geeft een schuldgevoel omdat de omgeving dat niet begrijpt. Dagobert Duck is hiervan een goed voorbeeld.
Als het zonnig weer is, geven we hogere fooien. Bruce Rind van de Temple-universiteit in Philadelphia heeft hier onderzoek naar gedaan. Hotelgasten kregen van de roomservice-kelner informatie over het weer. Juiste of verzonnen informatie. De hotelgasten konden zelf niet naar buiten kijken. Bij het voorspellen van mooi weer kreeg de kelner een veel hogere fooi. Dus de fooi blijkt een beloning voor het brengen van een blijde boodschap.
Op vrijdag de 13e kopen we minder aandelen. Net als in de herfst. Want het daglicht of het ontbreken ervan heeft invloed op onze stemming. Slimme mensen maken daar gebruik van door handig seizoensgebonden te kopen of te verkopen. ‘s Ochtends, als veel mensen een ochtendhumeur hebben (of zelfs depressiviteit want dat is de eerste uren van ochtend op zijn ergst), zou je goedkoop aandelen kunnen kopen en deze ‘s middags kunnen verkopen als het ochtendhumeur van de mensen is weggeëbd. Het koersrendement gedurende het eerste uur van de dag is gemiddeld 10x zo groot als dat van een willekeurig uur in de loop van de middag.

Recente ontwikkelingen m.b.t. geluk

Leo Bormans heeft in 2010 Geluk; the world book op happiness gepubliceerd. Hij vroeg aan 100 geluksonderzoekers uit meer dan 50 landen om in 100 woorden samen te vatten wat we uit hun onderzoek kunnen leren over geluk en hoe we die inzichten kunnen toepassen in ons eigen leven. In 2012 besloot Europees voorzitter Hans van Rompuy het boek cadeau te doen aan alle wereldleiders als een warme boodschap om van de zoektocht naar geluk en levenskwaliteit ook een prioriteit te maken in het politiek en economisch denken. Talrijke landen en beleidsmakers hebben indicatoren van geluk, welbevinden en levenskwaliteit uitgewerkt en opgenomen in wat ze jaarlijks willen meten en bereiken.
Ook zingeving in het werk wordt steeds belangrijker. In november 2015 werd door het ministerie van Sociale Zaken voor de 2e keer de ‘week van de werkstress’ georganiseerd. Hierin stonden het voorkomen van ziekte en uitval en het stimuleren van plezier op het werk centraal. Onno Hamburger heeft het boek ‘gelukkig werken’ geschreven en biedt onder andere de opleiding voor ‘gelukkig werken coach’ aan. Drie Britten richtten de Action for Happiness op. Ze willen een samenleving bouwen waarin meer mensen vrolijk zijn. En ook in Nederland zijn er steeds meer bedrijven die niet de winst maar de maatschappelijke betekenis voorop stellen. Op de website tegenlicht van de VPRO (zie link) is hier meer informatie over te vinden.

Bronnen

Geen bron, maar wel leuk om te lezen, artikel in Trouw van Iris Pronk: http://www.trouw.nl/tr/nl/5116/Filosofie/article/detail/4282986/2016/04/15/Somberen-hoeft-niet-meer.dhtml

Mocht je zelf graag aan de gang gaan om je geluk te verhogen, dan kun je bijvoorbeeld de onderstaande 12 stappen naar geluk volgen. 

Stappen naar geluk

Er zijn 12 stappen die we volgens de sociaal psychologen kan ondernemen om geluk in ons leven te brengen:

  1. Zoek een baan die je leuk vindt.
  2. Gedraag je gelukkig. Trek een blij gezicht, doe alsof je optimistisch en extravert bent. Uit experimenten blijkt dat mensen die spelen dat ze een hoge zelfwaardering hebben ook betere gevoelens over zichzelf hebben.
  3. Wees je eigen beste vriend. Hou op met kritiek op jezelf te leveren en van jezelf het onmogelijke te eisen.
  4. Trakteer jezelf dagelijks op iets leuks. Niet omdat je het verdient, maar puur omdat het leuk is.
  5. Breng tijd door met familie en vrienden. Dit is veel belangrijker voor je dan je huis of je levenswijze.
  6. Pluk de dag. Uit een optimistische levensvisie waarin je moeilijkheden niet overdrijft ontstaat een ‘kern’ waar je geluk omheen kunt bouwen.
  7. Geniet van de leuke dingen des levens. Richt je op hoe mooi de de tuin in bloei staat of hoe lekker de zon schijnt. Maak ‘mentale foto’s’ van leuke gebeurtenissen zodat je die later terug kunt ‘kijken’.
  8. Beheers je eigen tijd. Deel grote doelen op in kleinere deeldoelen. Bij iedere mini deadline die je haalt, krijg je dat heerlijke gevoel van voldaanheid.
  9. Ontwikkel een strategie om met stress en tegenvallers om te gaan. Dit kan een religieuze overtuiging zijn of een positief relativerende boodschap als ‘waar je niet dood aan gaat, maakt je sterker’.
  10. Luister naar muziek. Dit is zowel stimulerend als ontspannend en kan je denkvermogen bevorderen.
  11. Ga actieve hobby’s beoefenen. Lichaamsbeweging maakt het ‘gelukshormoon’ endorfine aan.
  12. Gebruik ‘verknoeide’ tijd constructief. Als je op iemand staat te wachten en diegene komt te laat, ga je dan niet ergeren maar gebruik de tijd om een boek te lezen of je gedachten op een rij te zetten.

LETS Talk

LETS Talk

Met regelmaat organiseert de activiteitencommissie een thema-bijeenkomst. Denk hierbij aan workshopavonden, een kledingruilbeurs, plantjesmarkt, cadeautjesruil of een vorkjesdiner. Hun creativiteit is terug te lezen in de diverse nieuwsbrieven die we elke maand uitgeven.

Alle clubavonden waarop de activiteitencommissie niets heeft gepland is er een “LETS Talk” in navolging van de wereldberoemde “Ted-talks”.

Een deelnemer houdt een korte lezing (maximaal een kwartier) van iets wat hem of haar bezighoudt. Zo zijn er bijvoorbeeld “spreekbeurten” geweest over:

  • omdenken
  • laaggeletterdheid en dyslexie
  • geluk

Deelnemers kunnen hun LETS-talk aanmelden bij het bestuur.